Những Món Ăn Thường Dùng Trong Dịp Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ là dịp lễ tết quan trọng của người Việt từ nhiều đời. Theo tục lệ người dân thường cúng vào sáng sớm nhưng thực chất Tết Đoan Ngọ được tiến hành vào giờ chính Ngọ (giữa trưa) ngày 5.5 Âm lịch.

Đây là lúc tiết trời nóng bức nhất, giai đoạn chuyển mùa, sâu bọ côn trùng cũng được dịp phát triển gây bệnh cho người, vật nuôi và cây cối. Vì vậy người dân thực hiện các nghi lễ diệt sâu bọ và dâng hương cầu tai qua nạn khỏi, được mùa.

Thịt vịt

Với người dân ở một số khu vực miền Trung và Nam thì thịt vịt là món ăn không thể thiếu trong Tết Đoan Ngọ. Kể cả khi người dân có quan niệm kiêng ăn thịt vịt vào đầu tháng vì sợ đen đủi thì vào ngày 5.5 âm lịch vẫn có nhiều người ăn thịt vịt.

Theo quan niệm vào dịp này dương khí mạnh nên ăn thịt vịt có tính hàn, giải nhiệt, làm mát cơ thể. Thực tế là từ tháng 5 trở đi, vịt bắt đầu vào mùa. Những con vịt béo hơn, thịt ngon và không có mùi hôi nữa. Vì thế nhiều gia đình sẽ mua vịt và chế biến thành nhiều món ăn khác nhau.

Rượu nếp

Một số vùng khu vực phía Bắc thì rượu nếp, đặc biệt là rượu nếp cẩm là món không thể thiếu trong dịp tết Đoan Ngọ.

Theo dân gian, rượu nếp được ăn ngay khi vừa ngủ dậy thì rất hiệu nghiệm. Rượu này chủ yếu là xôi còn nguyên hạt lên men, còn gọi là “cái”. Người dân thường dùng các loại gạo nếp trắng và cẩm đồ thành xôi, để nguội rồi rắc men, ủ trong ba ngày. Thúng xôi ủ được đặt trên một chiếc chậu, hứng lấy nước rượu để khi ăn, trộn với cái, tạo vị ngọt, cay rất dễ chịu. Người già trẻ nhỏ đều có thể ăn loại rượu này.

Bánh ú tro

Miền Nam và miền Trung món không thể thiếu trên mâm cơm cúng là bánh ú tro. Thường mỗi nhà sẽ cúng từ ba bốn chục bánh trở lên.

Bánh được làm bằng gạo đã ngâm từ nước tro được đốt bằng củi các loại cây khô hay rơm, gói trong lá chuối. Bánh không nhân hoặc nhân đậu xanh.

Mâm quả

Mâm quả dâng lên bàn thờ tổ tiên để lẫy lễ là điều không thể thiếu trong mỗi gia đình. Việc ăn trái cây đầu mùa, đặc biệt là cái loại trái cây như: mận, vải, xoài, chôm chôm, dưa hấu… không chỉ với mong muốn tiêu trừ mầm bệnh mà phần nào còn thể hiện được mong muốn hoa trái đầy nhà, sinh sôi nảy nở.

Chè trôi nước

Đây là loại chè không chỉ có trong ngày 3.3 âm lịch mà còn là món ăn được yêu thích vào ngày 5.5.